Σάββατο 26 Μαΐου 2018

Ανθολόγιον 212: π. Β. Θερμός



Η νοσηρή θλίψη λόγω της ατέλειας είναι μορφή ειδωλολατρίας. 




Παρουσιάσθηκε στη Λάρισα το βιβλίο «Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974» του θεολόγου Χάρη Ανδρεόπουλου

Ως μια επιστημονική πραγματεία που έρχεται με νηφάλιο τρόπο να φωτίσει μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας, αυτή της επτάχρονης δικτατορίας 1967-1974, ως ένα σύγγραμμα – σταθμό για την κατανόηση της πρόσφατης Εκκλησιαστικής Ιστορίας, χαρακτηρίσθηκε από τους εξειδικευμένους επιστήμονες - ομιλητές το βιβλίο του Λαρισαίου θεολόγου καθηγητή, Δρ. Εκκλησιαστικής Ιστορίας του ΑΠΘ, Χάρη Ανδρεόπουλου που παρουσιάσθηκε το βράδυ της περασμένης Πέμπτης 24.05.2018 σε εκδήλωση στο αμφιθέατρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λάρισας. 

Για το βιβλίο, το οποίο τιτλοφορείται «Η Εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974. Ιστορική και νομοκανονική προσέγγιση» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Επίκεντρο» της Θεσσαλονίκης, μίλησαν: 

Η δικηγόρος, Δρ. Εκκλησιαστικού Δικαίου και ειδική επιστήμων στο «Συνήγορο του Πολίτη» Ζωή Καραμήτρου, η οποία τόνισε ότι το βιβλίο έρχεται να φωτίσει μια από τις πιο σκοτεινές και δυσερμήνευτες περιόδους στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας, αυτή της περιόδου των συνταγματαρχών 1967-1974, η οποία μέχρι και σήμερα έχει αφήσει βαθύτατα τραύματα στο σώμα της Εκκλησίας, τα οποία ευκαίρως ακαίρως αιμορραγούν και την ταλαιπωρούν. «Η εναργής και λεπτομερής από νομοκανονικής και θεολογικής απόψεως ανάπτυξη του υλικού της μονογραφίας», υπογράμμισε η κ. Καραμήτρου, «δημιουργεί το έδαφος για την ανάπτυξη περαιτέρω αναζητήσεων και ευρύτατου διαλόγου», επισημαίνοντας ότι «η επιστημονική συνέπεια του συγγραφέα και η επίμονη αναζήτηση των υποστηρικτικών πηγών μιας περιόδου της νεότερης εκκλησιαστικής και πολιτικής ιστορίας μας, συνδράμουν την αποκωδικοποίηση και προβολή πτυχών της που παραμένουν ανέγγιχτες». 

Ο διευθυντής της εφημερίδας «Χριστιανική», θεολόγος και συγγραφέας Κων. Μπλάθρας ο οποίος εξήρε, αφ΄ ενός μεν την νηφαλιότητα και την με την οποία ο συγγραφέας προσέγγισε το «καυτό» αυτό θέμα του εκκλησιαστικού, αφ΄ ετέρου δε την επιστημονική μεθοδικότητα με την οποία πραγματεύθηκε την όλη μελέτη του αναδεικνύοντας την κατάλυση του συνοδικού πολιτεύματος και τις αντικανονικότητες που έλαβαν χώρα στο χώρο της Εκκλησίας και στις δύο φάσεις της δικτατορίας (1967-1973, επί Γ. Παπαδόπουλου και αρχιεπισκοπείας Ιερωνύμου Κοτσώνη και Νοέμβριο 1973 - Ιούλιο 1974, επί Δ. Ιωαννίδη και αρχιεπισκοπείας Σεραφείμ Τίκα). Ο ομιλητής ευχαρίστησε τον συγγραφέα για την ουσιαστική συμβολή του στην ανάδειξη των όσων έγιναν τη θλιβερή εκείνη περίοδο (1967-1974) έχοντας ταλαιπωρήσει την Εκκλησία και σκανδαλίσει τους πιστούς επί δεκαετίες. 

Ο θεολόγος (Μ.Th.) - γυμνασιάρχης και συγγραφέας κ. Ανδρέας Αργυρόπουλος αφού επεσήμανε την αναλυτική και πολύ προσεγμένη νομοκανονική αποτύπωση στο βιβλίο της χρονικής περιόδου 1967-1974, στη δίνη της οποίας βρέθηκε η Εκκλησία της Ελλάδος κατά τη δικτατορία. Ο κ. Αργυρόπουλος αναφέρθηκε στην αντιστασιακή δράση κληρικών, όπως ο τότε Επίσκοπος Ανδρούσης (και νυν Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας) Αναστάσιος Γιαννουλάτος που μαζί με τον π. Γεώργιο Πυρουνάκη και τον διάκονο Τιμόθεο Λαγουδάκη στάθηκαν στο πλευρό των συλληφθέντων φοιτητών της Νομικής, ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στους αγώνες της «Χριστιανικής Δημοκρατίας» και του Προέδρου της Νίκου Ψαρουδάκη εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος και της τότε δοτής (διορισμένης) – και γι΄ αυτό αντικανονικής – εκκλησιαστικής ηγεσίας υπό τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο Α’ (Κοτσώνη). Κλείνοντας τόνισε ότι το όλο θέμα των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας της περιόδου της Επταετίας (1967-1974) θα πρέπει να πάψει να αντιμετωπίζεται ως «ταμπού» και κάλεσε τη σημερινή διοίκηση της Εκκλησίας να το συζητήσει ανοικτά και να λάβει επίσημα θέση για τα γενόμενα της περιόδου της δικτατορίας . 

Τέλος, η θεολόγος (M.Th.) καθηγήτρια και συγγραφέας Φωτεινή Οικονόμου αναφέρθηκε στο εύρος των παρεμβάσεων που υπέστη η Εκκλησία από το καθεστώς της Επταετίας το οποίο, όπως σημείωσε, περιγράφει συνολικά και αναλυτικά ο συγγραφέας με αντικειμενική ματιά, με εξονυχιστική παράθεση πηγών, χωρίς διάθεση «ουδετεροποίησης» ή αντιθέτως πρόθεση «δίκης» -πολλώ δε μάλλον «καταδίκης»- εκπροσώπων της θεσμικής Εκκλησίας για τις πράξεις ή τις παραλήψεις τους, καθώς, όπως ανάφερε η ομιλήτρια, «ο συγγραφέας, κρίνει τις κανονικές εκτροπές (και τα έκτροπα) με κριτήρια αμιγώς θεολογικά και εκκλησιαστικά. Η εμπεριστατωμένη μελέτη του κ. Ανδρεόπουλου είναι σταθμός όχι μόνο για την κατανόηση της πρόσφατης εκκλησιαστικής ιστορίας, αλλά και για τον εμπλουτισμό της συζήτησης για το επώδυνο ζήτημα της σχέσης Κράτους και Εκκλησίας», κατέληξε η κ. Οικονόμου. 

* Ο συγγραφέας του βιβλίου κ. Χάρης Ανδρεόπουλος, αφού ευχαρίστησε τους ομιλητές και τους διοργανωτές της εκδήλωσης (εφημ. «Χριστιανική» και εκδ. Επίκεντρο και βιβλιοπωλείο «Κλού»), ανέφερε ότι στο σκοπό της μελέτης του δεν υπήρξε επ’ ουδενί η πρόθεση να «δικάσει» –πολλώ δε μάλλον να «καταδικάσει»– τη θεσμική Εκκλησία και τους εκπροσώπους της για τις πράξεις ή τις παραλείψεις τους στη περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών. «Βούλησή μας ήταν», υπογράμμισε, «να μελετήσουμε επισταμένως τις ιστορικές και νομοκανονικές διαστάσεις του θέματος και να καταλήξουμε σε τεκμηριωμένα και, όσο είναι εφικτό, αντικειμενικά συμπεράσματα που θέτουν το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις, εξηγούν τους λόγους συγκεκριμένων συμπεριφορών, παίρνουν θέση σε θέματα αμφιταλαντευόμενα, ρευστά, “επικίνδυνα”, ερμηνεύουν κείμενα και ψηλαφούν ιστορικές περιόδους εντός των οποίων διαχέεται το όλο πρόβλημα. Στόχος μας είναι αυτά τα συμπεράσματα που έχουν προκύψει ν’ αποτελέσουν συμβολή στον προβληματισμό για την παθολογία των σχέσεων Εκκλησίας και δικτατορίας και τις συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώθηκε η σχέση αυτή στη διάρκεια της Επταετίας. Είναι προφανές», κατέληξε, «ότι η έκδοση αυτής της μελέτης δεν φιλοδοξεί να εξαντλήσει το θέμα παρά να εμπλουτίσει τη σχετική βιβλιογραφία και να δώσει αφορμές για περαιτέρω διάλογο στο επίκαιρο πολιτικά, όσο και ενδοεκκλησιαστικά, θέμα των σχέσεων Κράτους – Εκκλησίας». 

* Μετά τις ομιλίες ακολούθησαν ελεύθερες παρεμβάσεις και διάλογος ανάμεσα στον συγγραφέα, τους ομιλητές και το ακροατήριο. Την εκδήλωση - την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Ελευθερία» Γιώργος Ρούστας - τίμησαν με την παρουσία τους ο εκπρόσωπος της Ι. Μητροπόλεως Λαρίσης αρχιμ. Ιωαννίκιος Βαρβαρέλης, ο αντιπεριφειάρχης Θεσσαλίας Απ. Μπέμπης, δημοτικοί σύμβουλοι, εκπαιδευτικοί, δικηγόροι και πλήθος κόσμου, ενώ χαιρετιστήριο μήνυμα απέστειλε ο βουλευτής Λάρισας της ΝΔ Μάξιμος Χαρακόπουλος με την ευχή «το βιβλίο να συμβάλλει στην πληρέστερη γνώση μιας εξαιρετικά δύσκολης περιόδου της σύγχρονης ιστορίας μας». 



Αίνοι της Κυριακής της Πεντηκοστής: ψάλλει ο Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος

Αίνοι της Κυριακής της Πεντηκοστής

Ψάλλει ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος σε ζωντανή ηχογράφηση από τον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης.

Παράδοξα σήμερον εἶδον τὰ ἔθνη πάντα ἐν πόλει Δαυΐδ, ὅτε τὸ Πνεῦμα κατῆλθε τὸ ἅγιον ἐν πυρίναις γλώσσαις, καθὼς ὁ θεηγόρος Λουκᾶς ἀπεφθέγξατο. Φησὶ γάρ· Συνηγμένων τῶν Μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, ἐγένετο ἦχος καθάπερ φερομένης βιαίας πνοῆς, καὶ ἐπλήρωσε τὸν οἶκον, οὗ ἦσαν καθήμενοι, καὶ πάντες ἤρξαντο φθέγγεσθαι, ξένοις ῥήμασι, ξένοις δόγμασι, ξένοις διδάγμασι, τῆς ἁγίας Τριάδος. 

Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, ἦν μὲν ἀεί, καὶ ἔστι καὶ ἔσται, οὐτε ἀρξάμενον, οὔτε παυσόμενον, ἀλλ' ἀεὶ Πατρὶ καὶ Υἱῷ συντεταγμένον, καὶ συναριθμούμενον, ζωή, καὶ ζωοποιοῦν, φῶς, καὶ φωτὸς χορηγόν, αὐτάγαθον, καὶ πηγὴ ἀγαθότητος· δι' οὗ Πατὴρ γνωρίζεται, καὶ Υἱὸς δοξάζεται, καὶ παρὰ πάντων γινώσκεται, μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις, τῆς ἁγίας Τριάδος. 

Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, φῶς, καὶ ζωή, καὶ ζῶσα πηγὴ νοερά, Πνεῦμα σοφίας, Πνεῦμα συνέσεως, ἀγαθόν, εὐθές, νοερόν, ἡγεμονεῦον καθαῖρον τὰ πταίσματα, Θεὸς καὶ θεοποιοῦν, πῦρ, ἐκ πυρὸς προϊόν, λαλοῦν, ἐνεργοῦν, διαιροῦν τὰ χαρίσματα· δι' οὗ Προφῆται ἅπαντες, καὶ Θεοῦ Ἀπόστολοι, μετὰ Μαρτύρων ἐστέφθησαν. Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον εἰς νομὰς χαρισμάτων. 


Κυριακή 20 Μαΐου 2018

Ανθολόγιον 211: Αρχιμανδρίτης Βασίλειος (Γοντικάκης)


[...] Δὲν πρέπει νὰ τανύζωμε κάτι μικρὸ καὶ ἀνθρώπινο μέχρι νὰ τὸ ἐξαρθώσωμε. Οὔτε νὰ καταπιέζωμε κάτι μεγάλο καὶ θεϊκὸ μέχρι νὰ τὸ ἐξουθενώσωμε, γιὰ νὰ τὸ φέρωμε στὰ μέτρα μας.
Πρέπει νὰ ἐναποθέτωμε τὰ πάντα στὴ θέλησι τοῦ Θεοῦ καὶ Ἐκεῖνος νὰ ἀποφασίζη.
Ἄλλο εἶναι τὸ άνθρώπινο καὶ φτιαχτὸ ποὺ ρυθμίζεται ἀπὸ δικές μας σκέψεις καὶ ἐπιδιώξεις. Καὶ ἄλλο εἶναι τὸ ἀληθινὸ καὶ θεοκίνητο ποὺ δὲν ἐλέγχεται ἀπὸ ἀνθρώπινες ἐπεμβάσεις.
Τὸ πρῶτο θὰ προδοθῆ ἀργὰ ἤ γρήγορα· καὶ θὰ φθαρῆ, ὡς κτιστὸ καὶ ἀνθρώπινο, ὅσο κι ἄν τὸ στολίσωμε μὲ θαύματα καὶ προφητεῖες.
Το δεύτερο καὶ ἀληθινὸ θὰ μείνη ὡς εύλογία θεία καὶ ἀειλαμπής, παρ' ὅλες τὶς προσπάθειες νὰ περιφρονηθῆ καὶ νὰ ταφῆ. [...]



Αρχιμανδρίτου Βασιλείου (Γοντικάκη), Απολυτίκιον, έκδοση Ίερας Μονής Ιβήρων, Άγιο Όρος 2011, ISBN: 978-960-87537-8-5, σελ. 106(απόσπασμα)


Παρουσίαση του βιβλίου του Χ. Ανδρεόπουλου "Η εκκλησία κατά τη δικτατορία 1967-1974: Ιστορική και νομοκανονική θεώρηση" την Πέμπτη 24/5/2018 στη Λάρισα




Γ. Κοντογιώργης, Η οικονομική κρίση ως κρίση της νεοτερικότητας



Σάββατο 19 Μαΐου 2018

Ανθολόγιον 210: Αρχιμανδρίτης Βασίλειος (Γοντικάκης)



[...] Όπως μπαίνοντας στην Αγιά Σοφιά έχεις την αίσθηση ότι βγαίνεις στο ύπαιθρο της οικουμένης που έγινε σπίτι σου, έτσι και ερχόμενος στο Άγιον Όρος, το άβατο και απόκοσμο, μπαίνεις σε ένα άλλο σπίτι με οικουμενικές διαστάσεις που αγκαλιάζει την ιστορία και την ανθρωπότητα όλη. Βλέπεις και κατανοείς τον κόσμο όλο με το φως, τη χάρη της θείας Λειτουργίας. Και μπαίνεις στην πονεμένη και ζητούσα σωτηρία καρδιά του κόσμου.
Νιώθεις ότι η διαφορά μεταξύ Ανατολής και Δύσεως είναι θεολογική.
Ως Ορθόδοξοι, ζούμε το μυστήριο της καινής κτίσεως με τελείως άλλο τρόπο. Βρισκόμαστε σ' άλλο κόσμο, κλίμα και λογική.
Ο Αρχηγός της πίστεως δεν γνωρίζεται ως ο αυστηρός Κριτής που μας απειλεί με τιμωρίες για να μας σωφρονίσει. Ούτε μας καταδικάζει σε βασανιστήρια για να μας σώσει. Αλλά είναι ο καλλιτέχνης της αγάπης και της ευσπλαχνίας [...]
Δεν νοούμε ούτε ζούμε τη σωτηρία με όρους και διαδικασίες δικανικές. Σ' αυτή την περίπτωση η σωτηρία της δικαιώσεως θα ήταν χειρότερη κόλαση από την αποτυχία της καταδίκης.
Μιλούμε άλλη γλώσσα. Έχομε, ως άνθρωποι, άλλες απαιτήσεις. Ζητούμε το ξεπέρασμα όλων των σχετικών. Και τελικά μας προσφέρονται  "ὑπερεκπερισσοῦ ὧν αἰτούμεθα ἤ νοοῦμεν" (Εφ. 3,20). [...]

Αρχιμανδρίτου Βασιλείου (Γοντικάκη), Απολυτίκιον, έκδοση Ίερας Μονής Ιβήρων, Άγιο Όρος 2011,  ISBN: 978-960-87537-8-5 σελ. 114-115 (απόσπασμα)



φωτογραφήματα 215: Μονή Αρκαδίου

φωτό: ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ 




Γ. Κοντογιώργης, Εγγυητής της κομματοκρατίας και εκλεκτός της Τρόικας



Μετά τη μνημονιακή του στροφή, ο ΣΥΡΙΖΑ κατά μία έννοια κατέλαβε τον ρόλο της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και, μάλιστα, υπό πλεονεκτικότερους όρους, αφού, ως εκ της θέσεώς του, παρείχε πια αριστερή νομιμοποίηση στο επιχείρημα ότι δεν υπήρχε άλλος δρόμος για την Ελλάδα. Συγχρόνως, με την έμπρακτη διαβεβαίωση ότι δεν θα αγγίξει το παλαιό καθεστώς (της δυναστικής κομματοκρατίας), έθεσε το αντίπαλο κομματικό στρατόπεδο στο περιθώριο των δυνάμεων που καθορίζουν τα πράγματα στη χώρα.

Οι εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 επιβεβαίωσαν, για μια ακόμη φορά, την απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος. Υπό το πρίσμα αυτό, η καταγραφή του Ευρωβαρόμετρου ότι η ελληνική κοινωνία απορρίπτει συνολικά (σε ποσοστό 92%) το πολιτικό-κομματικό σύστημα, αποκτά σημαίνουσα σημασία. Με σχεδόν το 50% του εκλογικού σώματος να αρνείται να προσέλθει στις κάλπες ή να ψηφίζει λευκό, άκυρο και αντισυμβατικά ή περιθωριακά κομματικά μορφώματα, διαπιστώνεται επίσης μια προφανής δυσαρμονία μεταξύ της βούλησης της κοινωνίας των πολιτών και της Βουλής. Δυσαρμονία, η οποία θα εκδηλωθεί στην αμέσως επόμενη περίοδο με το στρίμωγμα της κοινωνίας ανάμεσα στη Σκύλα του δυναστικού κράτους και στη Χάρυβδη της εντελλόμενης λογιστικής της τρόικας.

Στο μέτρο που ο ΣΥΡΙΖΑ εισπήδησε στον χώρο της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, οι δυνάμεις αυτές, βεβαρημένες με τις πολιτικές τους επιλογές που οδήγησαν στην κρίση, βάθυναν και παρέτειναν τη διάρκειά της, δυσκολεύονται να ανακτήσουν την ταυτότητά τους και να αποτελέσουν έναν πειστικό εναλλακτικό πολιτικό σχηματισμό εξουσίας. Υπό την έννοια αυτή, ο Τσίπρας επιβιώνει ως μεγάλος παίχτης στην ελληνική πολιτική σκηνή, εγγυητής, αφενός του ουσιώδους του καθεστώτος της ολιγαρχικής κομματοκρατίας, αφετέρου ο εκλεκτός όσο και αναγκαστικός συνομιλητής της τρόικας.

Το έλλειμμα νομιμοποίησης στην κοινωνία, δεν αισθάνεται ότι τον αφορά άμεσα, αφού αντισταθμίζεται κατά τον παραδοσιακό τρόπο με την εισαγωγή συμπληρωματικής στήριξης από τον ξένο παράγοντα. Η συμφωνία αυτή στο πρόσωπο Τσίπρα, υπόσχεται εντέλει τη διατήρηση αλώβητου του πολιτικού συστήματος, που εγγυάται μεν την “λογιστική” προσήνεια της χώρας στη στρατηγική του μνημονίου, ενοχοποιείται όμως ως υπαίτιο της εισόδου της χώρας στην κρίση και της μακροημέρευσής της.

Κατά τούτο, η περίπλοκη αυτή εξίσωση δεν απαντά στο ερώτημα της θεραπείας της ελληνικής κακοδαιμονίας, στο γεγονός ότι η κρίση που διανύει η χώρα αποτελεί εκδήλωση μιας διαρκούς κρίσης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, από τη στιγμή που εισήλθε στο κράτος-έθνος και κατατρώγει τις σάρκες της. Εν κατακλείδι, από όποια πλευρά και αν προσεγγίσουμε το ελληνικό πρόβλημα καταλήγουμε ότι είναι βαθιά πολιτικό.

Αποτελεί απόρροια της ασυμβατότητας του πολιτικού συστήματος με το ανθρωποκεντρικό ανάπτυγμα της κοινωνίας των πολιτών. Ασυμβατότητα που προκαλεί σημαίνουσες δυσμορφίες στην πολιτική συμπεριφορά του πολίτη και σε μια αθεράπευτη δυσπλασία του σύνολου κράτους. Την οποία στη συνέχεια μετακυλύει σε όλες τις επιμέρους περιοχές της κοινωνικο-οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτικής ζωής. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία αναίρεσε και την τελευταία ψευδαίσθηση που εκαλλιεργείτο από κύκλους της Αριστεράς ότι το ελληνικό πρόβλημα οφειλόταν στις δυνάμεις του παλαιού καθεστώτος (του δικομματισμού), που άσκησαν διαχρονικά τη διακυβέρνηση της χώρας. Το επιχείρημα “Πρώτη φορά Αριστερά” που προέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ με την άνοδο στην εξουσία, κατέρρευσε εν τη γενέσει του.


Οργανικό μέρος του προβλήματος

Κατέδειξε, πέραν από κάθε αμφιβολία, ότι ο ίδιος, ως Αριστερά, αποτελεί οργανικό μέρος του ελληνικού προβλήματος, ότι δηλαδή η ελληνική κρίση είναι προεχόντως πολιτική. Ότι, πιο συγκεκριμένα, η ελληνική κρίση είναι το αποτέλεσμα όχι μόνο της αναντιστοιχίας του νεοτερικού προ-αντιπροσωπευτικού κράτους με το πολιτικό ανάπτυγμα της ελληνικής κοινωνίας, αλλά, και του, ως εκ τούτου, εκφυλισμού του σε μια πνιγηρή ολιγαρχική κομματοκρατία.

Πρόκειται, εντέλει, για μια πολυσήμαντη εκτροπή του ελληνικού πολιτικού συστήματος, το οποίο ενόσω δεν συνεκτιμά την αιτία της, θα αδυνατεί να εναρμονισθεί με το μέλλον του κόσμου που έρχεται. Και ενόσω δεν εναρμονίζεται τόσο θα συσσωρεύει καταστροφές στον ελληνικό κόσμο. Κατά τούτο, η κρίση της ελληνικής κοινωνίας προόρισται να διαρκέσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σε βάθος χρόνου, με άγνωστες, αλλά πάντως, αρνητικές συνέπειες για τη χώρα.

Αναφέρομαι σε ένα βάθος χρόνου, που η διάρκειά του θα συναρτηθεί με τις γενικότερες εξελίξεις στον σύγχρονο κόσμο, δηλαδή με τη δυναμική της μετάβασης των κοινωνιών του στο μέλλον. Η συνάρμοση ακριβώς αυτή, των κοινωνιών της δυτικής πρωτοπορίας, με το αντιπροσωπευτικό πρόσημο της Πολιτείας, η μεταβολή τους από την πολιτισμική οντότητα του «λαού» σε κοινωνία των πολιτών και εντέλει σε θεσμό της Πολιτείας, θα συμπαρασύρει την ελληνική κοινωνία στην εκ νέου συνάντησή της με το ιστορικό πολιτειακό της πρόσημο, που βίωνε έως την είσοδό της στο απολυταρχικό και στη συνέχεια πολιτικά κυρίαρχο κράτος.


Παρασκευή 18 Μαΐου 2018

Ο Δ. Μαυρόπουλος μιλά για την έκδοση των Απάντων του Παπαδιαμάντη και τα 40 χρόνια του "Δόμου"



Χρ. Γιανναρᾶς, Λόγος στήν ἡμέρα μνήμης τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου

πηγή: ΑΝΤΙΦΩΝΟ

[Ομιλία του Χρ. Γιανναρά την 19η Μαΐου 2006, την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, στην πλατεία της Αγίας Σοφίας, στη Θεσσαλονίκη]

Συναχθήκαμε σήμερα ἐδῶ νά διαδηλώσουμε πιστότητα στή μνήμη τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου.
Ἐπιτρέψτε μου νά ὑπογραμμίσω: Ἡμέρα μνήμης δέν σημαίνει ἡμέρα συναισθηματικῆς ἁπλῶς ἐκτόνωσης. Θρηνοῦμε τή δολοφονία 353.000 Ἑλλήνων ἀπό τίς στρατιωτικές καί παραστρατιωτικές δυνάμεις τοῦ τουρκικοῦ κράτους, στά πλαίσια κεντρικῆς πολιτικῆς ἀπόφασης καί μεθοδικά σχεδιασμένης στρατηγικῆς. Ἡ ὀδύνη εἶναι ἀνεξάλειπτη καί ἀφόρητη, ἀλλά μόνη ἡ ὀδύνη μένει πάντοτε ἄγονη.
Ἔχει νόημα νά διασώζουμε τή μνήμη τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου, ἄν ἡ ἐγρήγορσή μας εἶναι ἱστορικά γόνιμη. Ἄν δηλαδή ἔχει ἔμπρακτες συνέπειες πού ἐγγυῶνται γιά τό μέλλον τόν αὐτοσεβασμό μας καί τή συλλογική μας ἀξιοπρέπεια. Τουλάχιστον, νά μήν συνεργήσουμε νά ἀπαλειφθοῦν ἀπό τήν πανανθρώπινη συνείδηση τά ὅρια ἀνάμεσα στόν πολιτισμό καί στή βαρβαρότητα, στήν ἀνθρωπιά καί στήν κτηνωδία.

Στόν Πόντο ἄνθισε, γιά εἰκοσιοχτώ ὁλόκληρους αἰῶνες, ἕνας πολιτισμός— ὄχι ἡ φυλή ἁπλῶς ἤ τό γένος τῶν Ἑλλήνων. Ὁ ἴδιος ἐκεῖνος πολιτισμός πού κόμισε στήν ἀνθρωπότητα τήν ἔκπληξη, γιά πρώτη φορά, τῆς κριτικῆς σκέψης, δηλαδή τή βάση τῆς ἐπιστήμης καί τῆς ἔρευνας. Κόμισε, γιά πρώτη φορά, τήν ἐκδοχή τῆς συλλογικότητας ὡς κοινοῦ ἀθλήματος προκειμένου νά «ἀληθεύει» ὁ βίος, τοῦ ἀθλήματος τῆς πολιτικῆς. Δίχως αὐτό τόν πολιτισμό ἡ ζωή τῶν ἀνθρώπων σήμερα, σέ καθολική κλίμακα, θά ἦταν ἄλλη. Ἡ Γενοκτονία τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ στοιχειοθετεῖ, πρωταρχικά, ἔγκλημα ἀπέναντι σέ ἕναν πολιτισμό μέ πανανθρώπινη ἐμβέλεια.
Δέν πρόκειται γιά μεγαλόστομη ρητορεία. Ὁ ξεριζωμός τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἀπό τόν Πόντο, κοιτίδα πανάρχαιη τοῦ ἀνθρώπινου πολιτισμοῦ, θά εἶχε σήμερα τό ἀνάλογό του, ἄν ἐξαλείφονταν οἱ Γάλλοι ἀπό τό Παρίσι, οἱ Βρετανοί ἀπό τήν Ὀξφόρδη, οἱ Γερμανοί ἀπό τή Χαϊδελβέργη —τί θά σήμαινε ἕνα τέτοιο γεγονός γιά τή σύνολη ἀνθρωπότητα, ἔστω καί χωρίς τήν κτηνωδία τῶν ἀπαγχονισμῶν, τῶν βιασμῶν, τῶν ἀνασκολοπισμῶν, τῶν πυρπολήσεων. Πόντος χωρίς Ἑλληνισμό σημαίνει ἐξάλειψη καί διακοπή τῆς συνέχειας μιᾶς πληθυσμικῆς παρουσίας ταυτισμένης μέ πρόταση πολιτισμοῦ πού ἐνδιαφέρει πανανθρώπινα. 
Τιμοῦμε τή μνήμη τοῦ μαρτυρικοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ στό ποσοστό πού διασώζουμε τήν ἐπίγνωση τῆς πρότασης πολιτισμοῦ πού ἐνσάρκωνε. Οἱ Ἕλληνες τοῦ Πόντου ἦταν ζωντανό κατάλοιπο τῆς οἰκουμενικῆς δυναμικῆς τοῦ Ἑλληνισμοῦ προτοῦ αὐτή νά ὑποταχθεῖ στόν ἐθνικιστικό ἐπαρχιωτισμό καί ἀλλοτριωθεῖ σέ βαλκανικό περιθώριο τῆς Εὐρώπης. Τότε, πρίν ἀπό τούς δυό παγκόσμιους πολέμους, ὁ Ἕλληνας, ὅπως ἔγραψε ὁ Ἐλύτης, «ἀνάσαινε ἀκόμα τόν ἀέρα μιᾶς περίπου αὐτοκρατορίας. Οἱ δυνατότητές του νά κινηθεῖ χωρίς διαβατήριο γλώσσας καλύπτανε μεγάλα μέρη τῆς Ἰταλίας καί τῆς Αὐστρίας, ὁλόκληρη τήν Αἴγυπτο, τή νότια Βουλγαρία, τή Ρουμανία, τή Ρωσία τοῦ Καυκάσου καί, φυσικά, τήν Κωνσταντινούπολη μέ τήν ἐνδοχώρα της, ὥς κάτω, κατά μῆκος τοῦ Αἰγαίου, τή λεγόμενη στίς μέρες μας νοτιοδυτική Τουρκία».
Καί προσθέτει ὁ ’Ελύτης: «Εἶναι, τό ξέρω δύσκολο νά ἀξιολογεῖς τό σημερινό μολύβι σάν χθεσινό χρυσάφι». Ὅμως, πρέπει νά προσθέσουμε, ἀλλοίμονο ἄν πάψει τό χρυσάφι νά μετράει τήν ποιότητα τῆς ζωῆς ἀκόμα καί σέ χρόνια μολυβένιου λήθαργου. 
Ἴσως σήμερα ἕνα παιδί πού τελειώνει τό ἑλληνικό σχολειό νά ἀγνοεῖ ἀκόμα καί τό ποῦ βρίσκεται γεωγραφικά ὁ Πόντος, ποῦ ἡ Τραπεζούντα, ποῦ ἡ Σινώπη, ἡ Κερασούντα, ἡ Ἀμισός, ἡ Ἀμασεία, ἡ Ἀργυρούπολη, ἡ Οἰνόη, ἡ Παναγία ἡ Σουμελᾶ. Νά ἀγνοεῖ ὅτι ἐκεῖ ἀνθοῦσε ἐπί αἰῶνες ἕνας γεμάτος σφρίγος Ἑλληνισμός καί ὅτι ἔφτασε κάποια στιγμή πού ἀποτέλεσε αὐτόνομο ἑλληνικό κράτος. Τουλάχιστον ὅμως νά μήν ἀγνοεῖ τό σημερινό Ἑλληνόπουλο ὅτι ἔξω ἀπό τά ὅρια τοῦ ἐπαρχιώτικου ἑλλαδικοῦ κρατισμοῦ, ὁ Ἑλληνισμός τοῦ Πόντου εἶχε κατορθώσει ἐπιτεύγματα πού σήμερα μόνο θαυμάζουμε οἱ κατά ὑπηκοότητα Ἕλληνες, ὄντας ἀνίκανοι νά τά πραγματώσουμε. Ἀνυπέρβλητο ἐπίτευγμα ἡ ἀπό θέσεως ἰσχύος, καί γι’ αὐτό δημιουργική, συνάντηση τοῦ ποντιακοῦ (καί γενικότερα τοῦ μικρασιατικοῦ) Ἑλληνισμοῦ μέ τά ἐπιτεύγματα τῆς εὐρωπαϊκῆς Νεωτερικότητας. Λειτούργησε στίς χαμένες αὐτές κοιτίδες τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡ πανάρχαιη ἀφοβία τῶν Ἑλλήνων νά προσλαμβάνουν ὁτιδήποτε καί ὁπουδήποτε χωρίς νά ὑποτάσσονται στό πρόσλημμα. Ἀφομοίωναν στίς δικές τους ἀνάγκες καί στούς δικούς τους στόχους θησαυρίσματα ἀλλότριων πολιτισμῶν —δέν ἀλλοτριώθηκε ὅμως τότε ἡ ἑλληνική αὐτοσυνειδησία καί ἑτερότητα ἀπό τέτοιες προσλήψεις. Ἡ ἀλλοτρίωση κυριάρχησε μόνο στό ἑλλαδικό κρατίδιο, ὅπου ἡ ἑλληνικότητα βιώθηκε (και βιώνεται) σάν ἐξουθενωτική μειονεξία, ἀφοῦ μιά ξιπασμένη διανόηση πότισε (καί ποτίζει) αὐτόν τόν λαό, ὥς τό μεδούλι, μέ τή βεβαιότητα ὅτι εἶναι δεύτερος, καθυστερημένος, ὑπανάπτυκτος σέ σύγκριση μέ τά «πεφωτισμένα καί λελαμπρυσμένα τῆς Ἐσπερίας ἔθνη».
Στόν ποντιακό καί μικρασιατικό Ἑλληνισμό —τουλάχιστον σέ περιοχές ἀπό τίς ὁποῖες σώζονται τεκμηριωμένες μαρτυρίες— ἦταν ἀδιανόητο στά ἑλληνικά δημοτικά σχολεῖα νά μήν ὑπάρχουν εἰδικοί δάσκαλοι γιά τή μουσική καί τά γαλλικά. Ὑπῆρχαν ἀκόμα καί γαλλόφωνες ἑλληνικές ἐφημερίδες, τό δέ θέατρο τῆς Τραπεζούντας, ὅπως καί αὐτό τῆς Σμύρνης, συναγωνιζόταν σέ ποιότητα καί ἐπίπεδο τά θέατρα τῶν πρωτευουσῶν τῆς Εὐρώπης. Καί ὅμως αὐτός ὁ δημιουργικός ἐξευρωπαϊσμός δέν ἔθιγε στό παραμικρό τήν ἑλληνική πολιτιστική ἰδιαιτερότητα, τήν καύχηση γιά τήν εὐγένεια καί τήν ἀρχοντιά τῆς ἑλληνικῆς καταγωγῆς. Σέ ἐξόφθαλμη ἀντίθεση μέ τόν ἑλλαδικό Ἑλληνισμό, ὅπου, κάθε βῆμα ἐξευρωπαϊσμοῦ σήμαινε, κατά κανόνα, μίμηση καί πιθηκισμό τῆς Ἐσπερίας, ταπεινωτική ἀλλοτρίωση καί ἀνίατη μιζέρια μειονεξίας. 
Θρηνοῦμε γιά τή Γενοκτονία τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου ἀλλά δέν υἱοθετοῦμε τόν ρόλο τοῦ θύματος —θά ἦταν ἡ εὔκολη λύση φυγῆς ἀπό τίς ἱστορικές προκλήσεις. Κάθε ἐτήσια σύναξη στή μνήμη τοῦ ποντιακοῦ ὁλοκαυτώματος ὀφείλει νά διαδηλώνει ἀνυποχώρητη ἐμμονή στήν αὐτοσυνείδητη ἑλληνικότητα πού σάρκωσε ὁ ποντιακός Ἑλληνισμός. Ἑλληνικότητα ὄχι συναισθηματική, ἰδεολογική καί ρητορική, ὄχι φτήνεια δημαγωγίας καί ἐθνικιστικῆς καπηλείας. Ἐμμονή στήν ταυτότητα πολιτισμοῦ τῶν Ἑλλήνων. Δηλαδή, στή διαχρονική ἑνότητα τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας. Στήν πρωτογενή ἑλληνική ταυτότητα τῆς πολιτικῆς ὡς κοινοῦ ἀθλήματος σχέσεων κοινωνίας. Στήν ἑλληνική ἐμμονή σέ μεταφυσικό ἄξονα νοήματος τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης καί συνύπαρξης, στή βεβαιότητα ὅτι τό κατόρθωμα τῆς δημοκρατίας εἶναι ἀνέφικτο χωρίς ἔμπρακτο σέβας τοῦ «ἱεροῦ»: δέν γίνεται δημοκρατία χωρίς Παρθενώνα καί Ἁγιά Σοφιά. 
Ὁ ποντιακός Ἑλληνισμός μᾶς κατέλειπε μέτρα ἀρχοντιᾶς, ἀριστοκρατίας τοῦ ἤθους —τά ψηλαφοῦμε τά μέτρα ἀκόμα καί σέ μόνη τήν αὐτοκυριαρχημένη εὐγένεια τῶν ποντιακῶν χορῶν. Τελώντας ἐτήσια σύναξη στή μνήμη τῆς Γενοκτονίας, αὐτή τήν ἀρχοντιά θέλουμε νά σώζουμε ὡς εὔτολμο πολιτικό αἴτημα. Ἀρκετά πιά γευθήκαμε τήν πίκρα καί τήν ταπείνωση μιᾶς ἑλλαδικῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς πού προκλητικά παραθεωρεῖ τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ ἑλληνικοῦ ὀνόματος καί τίς βιωματικές ἱστορικές μας μνῆμες. Βδελυσσόμαστε τούς ἐθνικιστικούς φανατισμούς, τή μισαλλοδοξία, εἴμαστε ἕτοιμοι (καί μάλιστα μέ ἀφελέστατες συχνά ὑπερβολές) νά συγχωρέσουμε τούς αὐτουργούς τῆς γενοκτονίας, νά συνυπάρξουμε μέ τόν γείτονα λαό εἰρηνικά. Ἀλλά εἶναι ἀνυπόφορη ὀδύνη αὐτή ἡ εὐγένεια τοῦ λαϊκοῦ αἰσθήματος νά μεταφράζεται ἀπό τίς πολιτικές ἡγεσίες σέ ἐξωτερική πολιτική ἀναξιοπρέπειας καί ραγιαδισμοῦ.
Δήλωσε μόλις πρό ἡμερῶν ὁ πρωθυπουργός τῆς γείτονος χώρας ὅτι ἡ ἀνέγερση στήν Ἑλλάδα μνημείου γιά τή Γενοκτονία τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου προσκρούει στήν εὐαισθησία τοῦ τουρκικοῦ λαοῦ. Καί, γιά ἄλλη μιά φορά, δέν ἀκούσαμε ἀπό ἑλληνικά ἐπίσημα χείλη οὔτε μιά λέξη νηφάλιας καί εὐγενικῆς, ἀλλά μέ ἀξιοπρέπεια καί αὐτοσεβασμό ἀπάντησης. Σέ μέρα ὅπως ἡ σημερινή μνήμης καί ὀδύνης γιά τό φρικιαστικό ὁλοκαύτωμα, τήν ἐξόντωση 353.000 Ἑλλήνων τοῦ Πόντου καί τόν ξεριζωμό ἀπό τήν πατρώα γῆ ἄλλων 500.000 καταδικασμένων στήν ἐξαθλίωση τῆς προσφυγιᾶς, τό νόημα αὐτῆς ἐδῶ τῆς σύναξης δέν μπορεῖ νά εἶναι παρά μόνο μιά ρεαλιστική πολιτική δέσμευση: Ὅτι θά ἀποδοκιμάζουμε πάντοτε μέ τήν ψῆφο μας κάθε πολιτική ἡγεσία, ὁποιασδήποτε ἐπίπλαστης ἤ πραγματικῆς ἰδεολογικῆς ἀπόχρωσης, πού ἐπιδεικτικά παραγνωρίζει τήν εὐαισθησία τοῦ λαοῦ μας γιά τή Γενοκτονία τοῦ ποντιακοῦ καί τοῦ μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Δέν εἶναι νοητό νά ἀνεχόμαστε μιά ἐξωτερική πολιτική πού ἤ χορεύει ζεϊμπέκικο ἤ κουμπαριάζει μέ τήν ἀμετανόητη καί θρασύτατη στίς ἀπαιτήσεις της ἡγεσία ἑνός λαοῦ πού μόνο καυχᾶται γιά τά φρικώδη ἐγκλήματα τῶν πατέρων του. Σχέσεις καλῆς γειτονίας, ναί, φιλία καί συνεργασία ὅπου εἶναι ἐφικτή, ἐπίσης. Ἀλλά, ἐπιτέλους, στή σοβαρή αὐστηρότητα καί στά ἀγέλαστα πρόσωπα τῶν ἡγετῶν τῆς γείτονος ἄς πάψουν οἱ ἕλληνες πολιτικοί νά ἀντιπροσφέρουν πληθωρικές ἐγκαρδιότητες, χασκογελάκια καί φιλοφροσύνες τῆς ἀνάγκης τοῦ ραγιᾶ νά εἶναι ἀρεστός στόν ἀφέντη. Πιθανόν νά εἶναι ἡ Ὑπερδύναμη πού ἐπιτάσσει τήν ἄνευ ὅρων καί χωρίς τό παραμικρό ἀντάλλαγμα ὑπερψήφιση τῆς εἰσόδου στήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση ἑνός ἀσιατικοῦ λαοῦ, ἐφιαλτικῆς ὑπανάπτυξης. Ἀλλά εἶναι καί ἀποδεδειγμένο στή διεθνή πρακτική ὅτι ἕνα κράτος πού μόνο ὑποτάσσεται στίς ἐπιταγές τῶν ἰσχυρῶν χωρίς σθένος καί ραχοκοκαλιά ἱστορικῆς καί πολιτιστικῆς αὐτοσυνειδησίας ἀπωθεῖται στό περιθώριο τῶν διεθνῶν σχέσεων, περιφρονημένο ἀπό ὅλους καί ἀνυπόληπτο. 
Ἀπό τή μιά μεριά καθημερινές παραβιάσεις τοῦ ἑλληνικοῦ ἐναέριου χώρου καί τῆς θαλάσσιας ἑλληνικῆς ἐπικράτειας, ὠμές προκλήσεις στή Θράκη καί στίς βραχονησίδες τοῦ Αἰγαίου, ἁλυσιδωτή συνέχεια τῶν ἐγκλημάτων ἐθνοκάθαρσης ἀπό τόν Πόντο στή Μικρασία, καί μετά στήν Ἴμβρο, στήν Τένεδο, στήν Κωνσταντινούπολη, στή Βόρεια Κύπρο. Καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἡ ἑλληνική κοινωνία νά ζεῖ, χρόνια τώρα, τήν ἀπροκάλυπτη ἰδεολογική τρομοκρατία πού τῆς ἀσκεῖ μιά συντεχνιακή διανόηση δῆθεν «Ἀριστερᾶς» καί δῆθεν «προόδου», στό ὄνομα ἑνός ἐκσυγχρονιστικοῦ τάχα διεθνισμοῦ.
Κατάλοιπο ἀντανακλαστικῶν τοῦ κάποτε μαρξιστικοῦ διεθνισμοῦ, ὁ ἐκσυγχρονιστικός σήμερα διεθνισμός χλευάζει σάν σκοταδισμό καί ἀναχρονισμό κάθε αἴσθηση πατρίδας, κάθε ἀναφορά σέ παράδοση καί πολιτισμό τῶν Ἑλλήνων. Ἑρμηνεύει τήν τουρκική ἐπιθετικότητα σάν περίπου αὐτονόητη ἀντίδραση στόν ἑλληνικό, ὅπως λένε, ἐθνικισμό, στήν ψυχοπαθολογική φοβία τῶν Ἑλλήνων καί στό φάντασμα τῆς καχυποψίας μας: τόν «ἐξ Ἀνατολῶν κίνδυνο», φάντασμα πού τό γεννάει, λένε, ὁ πολεμοκάπηλος ἐθνοκεντρισμός μας.
Μέσα σέ αὐτό τό κλίμα τρομοκρατίας ὅσοι τολμοῦν νά ψελλίσουν ὀδύνη γιά τόν μεθοδικό πνιγμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στήν Κωνσταντινούπολη, τή συνεχιζόμενη δηλαδή ἐθνοκάθαρση, ἤ γιά τόν συστηματικό ἀφανισμό τῶν μνημείων ἑλληνικῆς συνέχειας στήν κατεχόμενη Κύπρο, ὅσοι προβάλλουν ἀντίρρηση γιά τήν ἀνεξέλεγκτη δράση καί τίς ὠμές προκλήσεις τοῦ Τουρκικοῦ Προξενείου στήν Κομοτηνή ἤ γιά τήν ψηφοθηρική ἐκμετάλλευση τῆς ἐκεῖ μουσουλμανικῆς μειονότητας ἀπό κομματάρχες καί πολιτευτές, διασύρονται στά πρωτοσέλιδα τῶν «προοδευτικῶν» ἐφημερίδων σάν «ἑλληναράδες», ἐθνοκάπηλοι, ρατσιστές.
Τελώντας αὐτή τήν ἐτήσια σύναξη στή μνήμη τῆς Γενοκτονίας τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου δίνουμε νόημα στήν ἐθιμική τελετή μόνο ἄν θελήσουμε νά λειτουργήσει ὡς εὔτολμο πολιτικό αἴτημα. Ὡς ἀπαίτηση νά σεβαστεῖ ἡ ἐπαγγελματική πολιτική τίς εὐαισθησίες τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας. Νά πάψουμε νά ντρεπόμαστε οἱ Ἕλληνες γιά τήν ἄχρωμη, ἄοσμη, καί ἄγευστη ἀπό Ἱστορία καί πολιτισμό ἐξωτερική μας πολιτική. Ὄχι μόνο οἱ ἐνέργειες, ἀλλά καί ὁ λόγος ὁ πολιτικός νά ἀπηχεῖ τόν αὐτοσεβασμό καί τήν ἀξιοπρέπεια τῶν Ἑλλήνων. Νά ἐργασθεῖ μέ σοβαρότητα τό ἑλληνικό κοινοβούλιο ὥστε νά πληθυνθεῖ ὁ ἀριθμός τῶν χωρῶν πού θά ἀναγνωρίσουν μέ ἐπίσημες πράξεις τή γενοκτονία τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ. Νά εἶναι ἡ Γενοκτονία, ὁ ἀφανισμός τῆς ἐξωελλαδικῆς οἰκουμενικῆς ἑλληνικότητας, ἄξονας σύνεσης ἀλλά καί τόλμης τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς.
Δύσκολο νά ἀξιολογεῖς τό σημερινό μολύβι σάν χθεσινό χρυσάφι. Στή σημερινή μέρα, κατά συμβολική σύμπτωση, ὁ ρυθμός τῆς Ἑλλάδας, καθορισμένος στανικά ἀπό τά κρατικά τηλεοπτικά κανάλια —δηλαδή ἀπό τήν πολιτική καί πάλι ἡγεσία— συντονίζεται μόνο μέ τήν καφρική εὐτέλεια τοῦ αὐριανοῦ διαγωνισμοῦ τῆς Εurovision. Καί ἐμεῖς ἐδῶ ἐπιμένουμε νά τελοῦμε μνημόσυνο τῆς χαμένης ἀρχοντιᾶς καί εὐγένειας τῶν Ἑλλήνων τοῦ Πόντου.

Μοναδική μας ἐλπίδα ὁ λόγος τοῦ Μακρυγιάννη.

«Ὅτι ἡ τύχη μᾶς ἔχει τούς Ἕλληνες πάντοτε ὀλίγους. Ὅτι ἀρχή καί τέλος, παλαιόθε καί ὥς τώρα, ὅλα τά θερία πολεμοῦν νά μᾶς φᾶνε καί δέν μποροῦν. Τρῶνε ἀπό μᾶς καί μένει καί μαγιά».

Γι’ αὐτή τή μαγιά ἡ ἀποψινή τελετή μας.





Πέμπτη 17 Μαΐου 2018

Τετάρτη 16 Μαΐου 2018

19 ΜΑΪΟΥ: ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ



Εκδήλωση με θέμα «Για την αίσθηση του χρόνου στον 21ο αιώνα» με εισηγητή τον Πέτρο Π. Θεοδωρίδη την Πέμπτη 24/5/2018 στη Θεσσαλονίκη




Τετάρτη 9 Μαΐου 2018

Γιώργος Κοντογιώργης, Παιδεία και πολιτικό σύστημα



Παρουσίαση του βιβλίου του Γ. Καραμπελιά «Παναγιώτης Κονδύλης: Μια διαδρομή» την Πέμπτη 17/5/2018 στην Αθήνα



Οι Εναλλακτικές Εκδόσεις, παρουσιάζουν την Πέμπτη 17 Μαΐου 2018 στις 19:30, το βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά: Παναγιώτης Κονδύλης: Μια διαδρομή.

Θα μιλήσουν:

Θεόδωρος Ζιάκας, συγγραφέας

Γιάννης Ιωαννίδης, συγγραφέας – μεταφραστής

Σπύρος Κουτρούλης, συγγραφέας

Γιώργος Μερτίκας, συγγραφέας – μεταφραστής

και ο συγγραφέας του βιβλίου.

Στην αίθουσα «Ρήγας Βελεστινλής», Ξενοφώντος 4, στο Σύνταγμα.



π. Ε. Τριανταφυλλόπουλος, Αγάπη και συγχώρεση στον Γρηγόριο Παλαμά και τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη



φωτογραφήματα 214

φωτό: ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ



Σάββατο 5 Μαΐου 2018

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ! 5.5.2010-5.5.2018: 8 χρόνια από την τραγωδία της Marfin



Αγγελική Παπαθανασοπούλου, 32 ετών (έγκυος 4 μηνών) 


Επαμεινώνδας Τσάκαλης, 36 ετών


Παρασκευή Ζούλια, 35 ετών



Αιωνία η μνήμη αυτών!


***

Δείτε και:


Ομιλία του Γεωργίου Γαλίτη με θέμα " Η θέση της ορθοδοξίας στο σύγχρονο κόσμο" τη Δευτέρα 7/5/2018 στο Ρέθυμνο




Τετάρτη 2 Μαΐου 2018

Κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος του ετήσιου περιοδικού "Aνθίβολα"

Ανθίβολα, τεύχος 2/2018, εκδόσεις εν Πλώ



Περιεχόμενα τεύχους


Περί τέχνης ὁ λόγος

ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ
«Ἡ ὀμορφιά θά σώσει τόν κόσμο». Σημειώσεις γιά μία θεολογία τοῦ κάλλους

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Πολιτισμοί καί Εὐαγγέλιο: καί κατάφαση καί ἔνταση

ΣΩΤΗΡΗΣ ΓΟΥΝΕΛΑΣ
Ἀπό τή σωκρατική ψυχή στό πρότυπο τοῦ ἁγίου.
Στή θέση τοῦ «μετα-ανθρώπου» ὁ ἅγιος

π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΥΛΑΣ
Οἱ θεολογικές προϋποθέσεις τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀρχιτεκτονικῆς

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΡΔΗΣ
Περί τῶν προϋποθέσεων καί τοῦ χαρακτήρα τῆς σύγχρονης εἰκονογραφικῆς τέχνης

ΒΑΣΩ ΓΩΓΟΥ
Ἡ εἰκονογράφηση τῶν σχολικῶν βιβλίων Θρησκευτικῶν

ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΝΤΕΛΛΗΣ
Στοιχεῖα Ὀρθοδοξίας καί Καθολικισμοῦ στόν ἑλληνικό κινηματογράφο

ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ-ΚΥΠΡΙΟΥ
Ἡ «ἑρμηνευτική τῆς δικαιοσύνης» στό ἔργο Dogville τοῦ Lars von Trier.
Ὅταν ἡ ἀντεκδίκηση ὡς ἔκφραση δικαιοσύνης διαιωνίζει τό πατριαρχικό σύστημα

ΜΑΡΚΟΣ ΚΑΜΠΑΝΗΣ
Περί τέχνης καί λατρείας στήν Ἐκκλησία.
Μιά συνομιλία μέ τούς Σταῦρο Γιαγκάζογλου καί Σταῦρο Τερζή

ΜΑΡΚΟΣ ΚΑΜΠΑΝΗΣ
Σχέδια

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ | ΑΛΕΚΟΣ ΚΥΡΑΡΙΝΗΣ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ | ΙΩΣΗΦ ΡΟΗΛΙΔΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΓΓΕΛΗΣ
Γνῶμες

ΙΩΣΗΦ ΒΙΒΙΛΑΚΗΣ | ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΟΥΣΤΑΚΗΣ | ΝΙΚΟΣ ΧΑΛΔΑΙΑΚΗΣ
KATEΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ | ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΓΟΥΛΙΩΤΗ | ΗΛΙΑΣ ΚΟΥΝΕΛΑΣ
Ἡ ὑποκριτική ὡς σκάνδαλο καί μαρτυρία

ΜΑΡΙΟΣ ΜΠΕΓΖΟΣ
Ἡ φιλοσοφία τῆς θρησκείας τοῦ Νίκου Καζαντζάκη

π. ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΜΠΕΡΙΔΗΣ
Ὁ Σικελιανός ἀνάμεσα στά ἐρείπια τῆς Δελφικῆς Ἑλλάδας

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΚΟΡΗΣ
Στοιχεῖα θρησκευτικῆς-κοινωνικῆς ταυτότητας σέ μυθοπλαστικές μορφές ἱερωμένων:
«Ἡ ἐπίσκεψις τοῦ ἁγίου Δεσπότη» (Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης), Τό «10» (Μ. Καραγάτσης)

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΤ. ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ
Ὁ Ρωμανός ὁ Μελωδός τοῦ Ὀδυσσέα Ἐλύτη


ΘΑΝΑΣΗΣ ΝΕΥΡΟΚΟΠΛΗΣ
Ἡ μουσικοτροπία στήν ποίηση τοῦ Κ. Π. Καβάφη

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ
Τρία ποιήματα

ΠΕΤΡΟΣ ΚΕΦΑΛΙΑΚΟΣ
Ἀλέξανδρος σέβετε Θεόν ἤ πάσχοντες μαλάκαν.
Συνοπτικό ὑπόμνημα στό ποίημα
«Ἀχυρώδεις στίχοι περί τοῦ Ἁγίου τῶν Ἑλληνικῶν Γραμμάτων»

ΝΑΤΖΟΥΑΝ ΝΤΑΡΟΥΙΣ
Στόν Χριστό
(Μετάφραση: Δημήτρης Ἀγγελῆς)

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΚΛΗΡΗΣ
Κόλαση καί Παράδεισος:
Ἡ διαφορά ἀνάμεσα στόν ἐξουσιασμό καί τόν ἔρωτα εἶναι διαφορά τρόπου

π. ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΥΛΑΣ
Πολεμώντας χωρίς ἀντίπαλο

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Ὁ σπαραγμός τοῦ σταυρωμένου, οἱ κλόουν, οἱ παλιάτσοι καί οἱ γελωτοποιοί.
Ἕνας διάλογος μέ τήν Κρόνακα τοῦ Κυριάκου Μαργαρίτη



ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

1. Οι ενυπόγραφες αναρτήσεις (άρθρα, ομιλίες, κριτικές βιβλίων, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα κλπ) που φιλοξενούνται ή αναδημοσιεύονται στο ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν κατά κύριο λόγο τους συγγραφείς τους και όχι απαραίτητα το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ».

2. Τα σχόλια των αναγνωστών του ιστολογίου «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν τους ίδιους προσωπικά και όχι το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ». Σχόλια άσχετα με το περιεχόμενο των αναρτήσεων δεν θα δημοσιεύονται.

3. Υπάρχουν στο ιστολόγιο μας πολλές προτάσεις (σύνδεσμοι, links) προς άλλους δικτυακούς τόπους. Το ιστολόγιο μας δε φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των αναρτήσεων ή των σχολίων που γίνονται εκεί.

Αρχείο

Φίλοι κι αδελφοί

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

ΣΥΝ-ΙΣΤΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στους 57 αη-Γιώργηδες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται...

Τοῦτο σᾶς λέγω πάλιν καὶ σᾶς παραγγέλλω: κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατέβη κάτω κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνέβη ἀπάνω κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάση καθὼς μέλλει νὰ χαλάση σήμερον αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλη τί ἔχει νὰ κάμη ὁ Θεός. Τὸ κορμὶ ἂς σᾶς τὸ καύσουν, ἂς σᾶς τὸ τηγανίσουν, τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν, μὴ σᾶς μέλη, δῶστε τα, δὲν εἶναι ἐδικά σας. Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Ἐτοῦτα τὰ δύο ὅλος κόσμος νὰ πέση, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρη, ἔξω ἂν τύχη καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δύο νὰ τὰ φυλάγετε νὰ μὴν τύχη καὶ τὰ χάσετε.

Ἅγιος Κοσμᾶς Αἰτωλός, Διδαχὴ Γ' (ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννη Β. Μενούνου, Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχὲς καὶ Βιογραφία, ἐκδόσεις Ἀκρίτας, ζ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2004, σελ.154)

Επισκέπτες από 17/9/2009

Free counters!

ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Περί θεολογίας

Περί θεολόγων και Θρησκευτικών

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ. Ι. ΡΗΓΙΝΙΩΤΗ «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟ ΑΘΕΟ»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ, ΠΕΡΙ "ΕΙΔΙΚΩΝ"

Τοῦτο εἶναι τὸ δρᾶμα τῆς ἐποχῆς μας: ὅτι ἡ πρόοδος της δὲν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τῶν εἰδικῶν, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικοὶ ἄνθρωποι.

Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ἀφορισμοὶ καὶ διαλογισμοί, τέταρτη σειρά, εκδ. Βιβλ. τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 1972, σελ. 92.

台灣基督東正教會 The Orthodox Church in Taiwan

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Μετεωρίτικη Βιβλιοθήκη

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΟΠΟΣ

Αξίζει να διαβάσετε

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ